Ο τραυματισμός των δοντιών και των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν το δόντι (περιοδόντιο) είναι πολύ συχνός κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία. Η ΕΓΚΑΙΡΗ και ΣΩΣΤΗ αντιμετώπιση βελτιώνει την πρόγνωση του δοντιού και περιορίζει την εμφάνιση ανεπιθύμητων συνεπειών.
Νεογιλά δόντια
Οι πιο συχνοί τραυματισμοί στα νεογιλά δόντια είναι εκείνοι που αφορούν τους ιστούς που περιβάλλουν και στηρίζουν το δόντι με αποτέλεσμα τη μετατόπιση του δοντιού, την εμβύθιση του στο φατνίο (κόκκαλο) ή την πλήρη απόσπαση του από το στόμα (εκγόμφωση). Αποτέλεσμα των παραπάνω μπορεί να είναι η νέκρωση, η αλλαγή του χρώματος του δοντιού και η πιθανή δημιουργία αποστήματος ή συριγγίου.
Όταν υπάρχει τραυματισμός παιδικών δοντιών πρέπει να γίνεται άμεση αξιολόγηση του τραυματισμού από τον Παιδοδοντίατρο. Επειδή όμως πολλές φορές οι επιπτώσεις του τραυματισμού στο παιδικά δόντια δεν εμφανίζονται άμεσα αλλά μετά από χρονικό διάστημα που ποικίλει ανάλογα με τον τραυματισμό, είναι ιδιαίτερα σημαντική η συστηματική επαναξιολόγηση του τραυματισμού τους επόμενους μήνες ώστε να προληφθούν επιπλοκές στα μόνιμα δόντια.
Σε περιπτώσεις ολικής εκγόμφωσης ΠΑΙΔΙΚΟΥ δοντιού!
Όταν βγει, μετά από τραυματισμό, από τη θέση του ένα ΠΑΙΔΙΚΟ δόντι ΔΕΝ το βάζουμε πίσω στη θέση του (όπως πρέπει να κάνουμε με τα μόνιμα), αλλά πηγαίνουμε γρήγορα στον Παιδοδοντίατρο που θα αποφασίσει πως θα αντιμετωπίσει το περιστατικό.
Μόνιμα δόντια
Στα μόνιμα δόντια είναι πιο συχνά τα κατάγματα της μύλης του δοντιού και σπανιότερα τα κατάγματα της ρίζας, η μετατόπιση και η πλήρης εκγόμφωση (ολική απόσπαση από τη θέση του).
Κάταγμα μύλης
Αν μετά τον τραυματισμό βρεθεί το σπασμένο κομμάτι του δοντιού, καλό είναι να διατηρηθεί σε νερό ή φυσιολογικό ορό. Ο Παιδοδοντίατρος μπορεί ή να συγκολλήσει το σπασμένο κομμάτι ή, αν αυτό δεν είναι εφικτό να συμπληρώσει το έλλειμμα με υλικά που μιμούνται εξαιρετικά τους οδοντικούς ιστούς με πολύ καλό αισθητικό αποτέλεσμα.
Ολική εκγόμφωση
Σε περιπτώσεις ολικής εκγόμφωσης ΜΟΝΙΜΟΥ δοντιού!
Όταν βγει, μετά από τραυματισμό, από τη θέση του ένα ΜΟΝΙΜΟ δόντι το βάζουμε πίσω στη θέση του και πηγαίνουμε γρήγορα στον Παιδοδοντίατρο.
Όταν βγει, μετά από τραυματισμό, από τη θέση του ένα ΜΟΝΙΜΟ δόντι πρέπει να γίνουν άμεσα τα ακόλουθα:
- Βρίσκουμε το δόντι.
- Ξεπλένουμε το δόντι με κρύο νερό, χωρίς να πιάσουμε τη ρίζα του.
- Βάζουμε το δόντι ξανά στη θέση του στο στόμα και το κρατάμε σταθερό με μία γάζα.
- Αν δε μπορούμε να το κάνουμε αυτό, βάζουμε το δόντι μέσα σε κρύο γάλα.
- Πηγαίνουμε αμέσως στον κοντινότερο Παιδοδοντίατρο.
Πρόληψη των οδοντικών τραυματισμών- Προστατευτικοί νάρθηκες
Ιδιαίτερο κίνδυνο για τραυματισμούς στα δόντια έχουν τα παιδιά με έντονη πρόταξη των δοντιών και εκείνα που ασχολούνται συστηματικά με αθλήματα. Έτσι συνιστάται η χρήση ειδικών ναρθήκων για όλα τα παιδιά με έντονη αθλητική δραστηριότητα καθώς και έγκαιρη διόρθωση ορθοδοντικών προβλημάτων πρόταξης των μπροστινών άνω δοντιών
Ο Παιδοδοντίατρος μπορεί να κατασκευάσει ατομικούς προστατευτικούς νάρθηκες οι οποίοι ταιριάζουν ακριβώς στο στόμα κάθε παιδιού. Στο εμπόριο υπάρχουν έτοιμοι προκατασκευασμένοι νάρθηκες, οι οποίοι όμως δεν έχουν την εφαρμογή ούτε προστατεύουν τόσο καλά όσο οι ατομικοί. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της μικτής οδοντοφυίας (περίπου 6-11 χρονών), επειδή τα παιδιά αλλάζουν δόντια, είναι καλύτερα να χρησιμοποιούν τους νάρθηκες του εμπορίου για πρακτικούς και οικονομικούς λόγους, πάντα με την επίβλεψη ενός Παιδοδοντίατρου. Όταν όμως ολοκληρωθεί η μόνιμη οδοντοφυία θα πρέπει να κατασκευαστεί από τον Παιδοδοντίατρο ένας ατομικός νάρθηκας. Νάρθηκες μπορούν να κατασκευαστούν και για τα παιδιά που κάνουν ορθοδοντική θεραπεία (φοράνε σιδεράκια).